"Hydrostrateg" w IB PAN – ruszają prace nad biologicznym systemem poprawy jakości wód powierzchniowych

Z przyjemnością informujemy, że nasz Instytut jako jeden z siedmiu beneficjentów uzyskał finansowanie w ramach Rządowego Programu Strategicznego Hydrostrateg II "Innowacje dla gospodarki wodnej i żeglugi śródlądowej" na realizację projektu pt. "Skalno-biologiczny system zwiększania bioróżnorodności i potencjału samooczyszczania w wodach powierzchniowych wraz z prewencyjnym monitoringiem zakwitów glonów (HydroBiom)". Projekt "Hydrobiom" będzie realizowany w ramach konsorcjum zawartego w 2023 r. pomiędzy Instytutem Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk (lider), Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie, Centrum Badawczo-Produkcyjnym "Alcor" Sp. z o.o. oraz Spółką Restrukturyzacji Kopalń S.A. w Bytomiu. W projekcie uczestniczą fykolodzy z IB PAN, grupa technologów materiałowych i konstruktorów z AGH, praktyków biotechnologów z firmy Alcor oraz hydrogeologów z SRK.

Głównym celem projektu jest przywrócenie naturalnego stanu wód powierzchniowych – wybranych cieków pokopalnianych Górnego Śląska (zanieczyszczających strumienie, rzeki oraz zamknięte zbiorniki wodne solanką i związkami metali ciężkich) – poprzez wzbogacenie ich bioróżnorodności o podstawowe organizmy wodne. Nacisk zostanie położony na glony, które jako organizmy pionierskie są zdolne do wzrostu i rozwoju nawet w ekstremalnych warunkach siedliskowych. W projekcie zostaną wykorzystane m.in. właściwości glonów epilitycznych, tworzących bogate zbiorowiska (maty biologiczne) porastające powierzchnie skał, a także zasiedlające toń wodną. Ważnym elementem przedsięwzięcia będzie opracowanie starterów biologicznych z dobranym składem taksonów glonów epilitycznych uczestniczących w procesie bioakumulacji różnorodnych związków chemicznych. Efekty prac terenowych będą stale monitorowane dzięki opracowaniu nowatorskiej metody szybkiej oceny zespołów glonów z wykorzystaniem analizy widma spektrofotometrycznego glonów występujących w toni wodnej. Do tego celu zostanie skonstruowana boja pomiarowa wyposażona w czujniki umożliwiające pomiar parametrów fizycznych i biochemicznych wody w czasie rzeczywistym. System będzie wyposażony w łączność bezprzewodową, zapewniającą zdalny odczyt danych i ostrzeganie o ryzyku wystąpienia zakwitów szkodliwych glonów np. haptofitów lub cyjanobakterii.

Zobacz opis projektu.

"Ciek 1" (ujście do kanału spływowego) – jeden z cieków objętych badaniami.
Foto: Bartosz Kulig

"Ciek 2" – jeden z cieków objętych badaniami.
Foto: Bartosz Kulig

Hodowla laboratoryjna glonów epilitycznych (starter biologiczny).
Foto: Bartosz Kulig

Glony epilityczne (starter biologiczny) – efekt docelowy.
Foto: Jakub Ankes

Rhizoclonium sp. – nitkowate formy glonów użyte do produkcji starterów biologicznych.
Foto: Jakub Ankes