Badania i wyniki

Skalno-biologiczny system zwiększania bioróżnorodności i potencjału samooczyszczania w wodach powierzchniowych wraz z prewencyjnym monitoringiem zakwitów glonów (HydroBiom)

Finansowanie
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR): Rządowy Program Strategiczny Hydrostrateg "Innowacje dla gospodarki wodnej i żeglugi śródlądowej"
Wartość projektu
4 836 315,30 zł, w tym wysokość dofinansowania: 4 299 080,40 zł
Numer
HYDROSTRATEG-II/0002/2023
Okres
2024–2027 (Data podpisania umowy: 19.09.2024)
Lider
Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN
Partnerzy
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Centrum Badawczo-Produkcyjne "Alcor" Sp. z o.o., Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A. w Bytomiu
Kierownik merytoryczny (B+R)
Prof. dr hab. Konrad Wołowski
Współpracownicy
Dr Wojciech Spisak (Alcor), dr hab. Grzegorz Boczkal, prof. AGH

Streszczenie

Realizacja celów objętych konkursem (Hydrostrateg II), czyli poprawa dobrostanu hydrosfery na terenie Polski, wymaga działań w dwóch obszarach: monitoringu obecnego stanu i skutecznych działań naprawczych. Projekt "HydroBiom" łączy w sobie oba te działania. Wysiłki naprawcze skierowane będą na przywrócenie naturalnego stanu wód powierzchniowych poprzez wzbogacenie ich bioróżnorodności w zakresie podstawowych organizmów wodnych. Nacisk położony zostanie na glony, które jako organizmy pionierskie zdolne są do wzrostu i rozwoju nawet w ekstremalnych warunkach siedliskowych. W projekcie wykorzystane zostaną właściwości glonów epilitycznych, tworzących bogate zbiorowiska (maty biologiczne) przylegające ściśle do powierzchni skał. Prace w zakresie monitoringu wykonywane przez Akademię Górniczo-Hutniczą ukierunkowane będą na opracowanie nowatorskiej metody szybkiej oceny stanu populacji glonów, ze szczególnym uwzględnieniem zdalnej detekcji pojawiania się "złotych alg" w ilościach zagrażających środowisku. Skonstruowana zostanie boja pomiarowa wyposażona w czujniki umożliwiające pomiar parametrów fizycznych i biochemicznych wody w czasie rzeczywistym. System będzie wyposażony w łączność bezprzewodową, umożliwiającą zdalny odczyt danych i ostrzeganie o ryzyku wystąpienia zakwitów. Aktywny udział w konsorcjum Spółki Restrukturyzacji Kopalń zapewni szeroki i bezpieczny dostęp do cieków wód pokopalnianych, a więc miejsc najbardziej zagrożonych biodegradacją, i równocześnie pozwoli na szybkie testowanie rozwiązań projektowych przed zastosowaniem ich na szeroką skalę. Zadaniem czwartego konsorcjanta – Centrum Badawczo-Produkcyjnego "Alcor" – będzie przeniesienie rezultatów badań do warunków rzeczywistych i przystosowanie ich dla innych odbiorców. Możliwość monitoringu i oceny skutków podejmowanych działań naprawczych w trakcie realizacji projektu zapewni efekt synergii, skracając znacznie czas potrzebny do wdrożenia opracowanych technologii.

Foto: pixabay.com.